UDDEL – Het onderstaande verhaal is geschreven in 1989. Wie het heeft geschreven is onbekend. Het gaat over de boerderij die heeft gestaan aan de Garderenseweg, waar nu de Hervormde Kerk staat.
Het is geschreven in dialect en nemen het ook zo over.
“Mens, redt jezelf”
Op de plek van het boerderietj’n steet noen de Hervormde pastorie. Dat was op ‘de Hoek’ in Uttel. “De Hoek’ is van ouds ’t kruuspunt van de Elspeterweg, Garderenseweg, Aardhuusweg en Harderwiekerweg. ’t Hele kruuspunt ziet ‘ur trouwens aanders uut. Mer doar wouw’k niet over he’n. Ik ouw’t he’n over de boerderie, want doar ku’j’t nodige over vertell’n.
De boerderie is e’bouwd in 1850 deur de eerste schoelmeister in Uttel, ene Van Waalwijk. In 1842 begon ’t onderwies in Uttel met een eig’n schoel, in een bakhuus bie de boerderie van Jan Peters’n van de Kamp op ’t Drie.
Het werd al gauw duud’lijk dat dat geamrtel in zo’n bakhuus geen doen was en zodoende wurd’n d’r deur de gemeente in 1847 een nieuwe schoel ‘ebouwd.. Het gebouwtj’n kwam te stoan an de Garderensewg op een stukje heigrond. In 1850 bouw’n de meister, saam’n met een stuk of wat Uttels’n, doar een huus noast. En dat huus zie je op de foto’s.
In 1865 is de schoel en de meister verhuusd noar een nieuwe schoel op ’t Hof. Wee toe, in dat joar ’t huus en de schoel ekoch heet, is niet precies bekend. Wel is zeker dat loater de familie Wienbaarg’n d’r woen’n. Joar’n lang woen’n Jannetje’n van stev’n d’r saam’n met d’r ongetrouwde zoon Hennuk.
Toen Hennuk van Stev’n esturv’n is, is ’t hele bietj’n bie opbod verkocht en umdat in dee tied de hervormd’n noar een plek zochten um een kaark te bouw’n, is ’t hele bietj’n toen ekoch deur de Hervormde Kaark. Het boerderietj’n, de ouwe schoel, en de rest van de bouwsel ben in 1954 of ‘ebreuk’n en op dezelfde plek is de Hervormde pastorie ‘ebouwd. Op de akker d’r noast, woar Hennuk van Stev’n z’n rogge verbouw’n, kwam toen de kaark te stoan.
Over Jannetj’n en Hennuk ben nog een stuk of wat oardige verhaal’n bekend. ( Annecdotes, neum’n ze dat toen )
Eén van dee verhaal’n is as volgt:
Jannetj’n wou in ’t vurjoar op een goeie dag ’t zilver poets’n. Noen ha’j in dee daag’n nog geen poetsspul in een busj ‘n, mer poets’n de meens’n ’t zilver met kruut ( schoolkrijt ). Dus ging Jannetj’n noar de meister en vreug um een poar stukjes kruut. Want volgens Jannetj’n mos ’t zilver nodig ‘epoets wurd’n.
De meister, die d’r um bekend stung, dat ie nogal gierig was, keek Jannetj’n an en vreug streng: “Jannetj’n weet jie wattur bie Gaat de Flodder op de deur steet?”
Jannetj’n wis ’t niet. De meister keek Jannet’n triomfantelijk an en oraakl’n: “Mens redt jezelf.”
Een poosje loater, in de zoemer, wouw’t geval dat de meister, net as de aandere meens’n melkmoes wou kook’n. Noen weet iedereen da’j veur goeie melkmoes karnemelk nodig hen, en de meister doch: “Jannetj’n heet wel karnemelk, dus doar kan ‘k wel een litertj’n hoalen”.
De meister ging dus noar Jannetj’n en zei: “ ’t Is goed weer um een pot melkmoes te kook’n, mer noe he’k geen karnemelk. Ik doch da’jie misschien nog wel een bietj’n karnemelk hann’n stoan”.
Jannetj’n keek de meister an en zei: “Meister, weet jie wattur bie Gaat de Flodder op de deur steet?”
De meister wis’t en volgens het verhaal heet tie dee dag geen melkmoes ‘egeet’n.
