Hier nog weer een stukje van Joukje van ’t Achtereind. Ja, van ’t Achtereind, een eind buut’n ‘t daarp. Hoewel de nieje huuz’n en zelfs ‘hoogbouw’ op Plan Eerdhuus al oarig op ’t Achtereind ankomm’n.
Mer goed, doar bie uddel.info zaat’n ze verleeg’n om een stukje tekst, zo’n column. Tja, ik ok altied met mien grote mond… dus toen was ik weer an de beurt.
Loat’n we ’t mer es over de lente hen. Over ’t weer het iedereen altied wel wat te zeeg’n. As de zon schient zie je de meens’n veraander’n. De wienterdip schuuv’n we de deur uut en oonze oog’n kiek’n meteen veul helderder. Je heur’n meens’n buut’n lach’n, bie de winkel steet iedereen te klets’n en overal stroomt nieje energie, ok al zie je dat niet letterlijk. En zoas ze zeeg’n: de energie van de zon is gratis, dus doar moet’n we goed gebruuk van maak’n.
Dat is ok het moment dat sommige huusvrouw’n de kriebels krieg’n. ’t Gebeurt tegenwoordig ok nog wel, mer toch niet zoveul en zo intensief as toen ik jong was. Dan heb ik ’t natuurlijk over DE GROTE SCHOONMAAK! Vrogger, toen ik nog jong was, heb ik ’t vaak genog mee’emaakt. De eerste lentezon maakt een hoop los bie mens en dier en in de natuur.
Zogauw vrogger de vrouw’n begonn’n over kasten leeghoal’n, ’t wientergrei opruum’n en de loaj’n uutmest’n, kreup’n de mann’n al iets in mekaar en leut’n ze zich niet al te veul heur’n. En as et dan eenmoal zoveer was dat de GROTE SCHOONMAAK, zeeg mer: ‘t echte waark begon, bleev’n ze ‘t liefst eff’n een eind bie huus vandoan. Want tegen zoveul schoonmaak- en poetsgeweld van hun geliefde waar’n ze niet op’ewass’n. ‘t Beste meens veraander’n dan in een ongekende en vreemde waarvelwiend die deur ’t huus heen steuf. En dat duur’n wel zeker een hele week lang want vur de Poasen mos alles kloar weez’n. As de Poasen d’r eerder was dan ’t mooie weer, was d’r gien oarrigheid an.
As klein Joukje vun ik dat schoonmaakgedoe best spannend, kiek’n wat d’r allemoal vur de dag kwam. Wat was er toch veul bewoard ‘ebleev’n ! Ouwe foto’s, antieke spulletjes, ouwe kommetjes, boek’n, speuldgoed, breev’n en goa zo mer deur. In ieder geval allemoal oudheid, met – mer veural ! – zonder weerde. En stoffig was ’t altied, zeker op een zolder met een riet’n deek’n.
Mer goed, zogauw ‘t een poar daag’n mooi weer leek te bliev’n mos ’t dus gebeur’n. Toen was d’r gien buujenradar of zo. De meens’n keek’n noar de luch, sneuv’n een keer en dan wiss’n ze ’t wel. ‘t Ging vaak ok wel goed. Van ‘t mooie weer krig iedereen zin in ’t vurjoar, net as alle dier’n. ‘We kloar’n d’r allemoal van op’ zoas we dan zeeg’n.
Met frisse moed en energie ging de huusvrouw de trap op. De was hing aan de waslien, dus an de slag. Emmer sop, ragebol en ouwe doek’n moss’n mee. Zoas ’t heurt: van boov’n noar benee’jen waark’n.
Op die poetsdaag’n was d’r niet zoveul tied UM eet’n te kook’n dus ’t mos ‘makkelijk eet’n’ weez’n. De volgende dag en de rest van de week ging dat net zo. Tegenwoordig proat je over snelklaarmaaltijden. Eff’n in de magnetron en noa de piep is je dinee kloar. Mer dat is zo’n nieuwermoedse uutviending van disse tied.
Tjonge, echt alles mos noar buut’n. De matrassen op de leer, de gordien’n ok an de waslien en elke ruumte in ’t huus kreeg een grondige schoonmaakbeurt. De kast’n waar’n al eerder leeg’ehoald en al het serviesgoed en glaswaark was al ‘ewass’n. Dus dat scheel’n alweer. De kelder mos leeg, de weckpott’n waarn’n leeg ’egeet’n in de wienter en de jeppels waar’n zowat op. Dus de bezem d’r deur en de dweil d’r achteran. En um et af te maak’n ging d’r een kwast witkalk over de muur’n. Alles reuk weer superfris.
Mer wat een gedoe toch elk joar…… tjongejonge. En verassing……… in ’t noajoar wurr’n ’t nog es dunnetjes over ’edoan.
Anno 2025 is ’t helemoal gien gek idee om ok es op ’t mooie weer te let’n. Gooi die raam’n wied los, wissel de dekbedd’n weer um, was de wienterkleer’n uut en ruum ze op in de kast, kloar vur ’t noajoar. Af en toe de bezem d’r deur is dus helemoal niet verkeerd. Bovenin ’t huus beginnen, dan zie je nog es weer wa’je allemoal verzameld hen. A’je heel krieties bin kun je misschien wat wegdoen, mer je kunn’n ’t ok schoonmaak’n en nog eff’n bewoar’n toch? A’je toch de ruumte hen… En ’t eet gien brood…..
As alles weer schoon is en weer op de plek steet, is iedereen blie. Rust in huus en weer gewoon eet’n.
Bin juule al begonn’n? Of hêje de zon nog niet zien schien’n??